Przejdź do zawartości

Joka

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Joka
ilustracja
Imię i nazwisko

Michał Marten

Pseudonim

Joka, Ś.P. Brat Joka

Data i miejsce urodzenia

12 maja 1977
Katowice

Pochodzenie

Polska

Data śmierci

maj 2025

Gatunki

hip-hop, alternatywny hip-hop, boom bap, hardcore psycho-rap

Zawód

raper, tekściarz, autor tekstów

Wydawnictwo

S.P. Records, Mystic Production

Powiązania

AbradAb, HST, Jajonasz

Zespoły
Kaliber 44
Baku Baku Skład
Czarne Złoto
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Joka, właśc. Michał Marten (ur. 12 maja 1977 w Katowicach[1], zm. w maju 2025[1][2]) – polski raper i autor tekstów, znany przede wszystkim z występów w zespole Kaliber 44[3]. Udzielał się również w krótkotrwałym zespole Czarne Złoto i kolektywie Baku Baku Skład. Laureat Fryderyka[4]. Starszy brat AbradAba.

Współpracował z takimi wykonawcami, jak HST, Miuosh, Jajonasz, Pih, L.U.C., Jimek, Bisz, Buka, Promoe, Ńemy, WSZ, CNE, Bolec, Wzgórze Ya-Pa 3, Molesta Ewenement, Thinkadelic, Fokus, Pokahontaz, DJ 600V czy Skorup.

W 2011 roku Marten znalazł się na 26. miejscu listy 30 najlepszych polskich raperów według magazynu Machina[5]. Rok później znalazł się na 5. miejscu analogicznej listy opublikowanej przez serwis Porcys[6].

Życiorys

W szczytowym okresie działalności artystycznej Michała „Joki” Martena, przypadającym na lata 1996–2000, nagrał on wraz z formacją Kaliber 44, założoną w 1993 roku z AbradAbem i Magikiem, trzy albumy studyjne[1]. Pierwszy z nich, Księga Tajemnicza. Prolog, wydany w 1996 roku, przyniósł Joce, jak i pozostałym członkom tria znaczną popularność. Za sprawą wydawcy S.P. Records grupa intensywnie koncertowała poprzedzając m.in. projekt Kazika Staszewskiego – Kazik na Żywo. Pochodzący z płyty solowy utwór rapera pt. „Moja obawa (bądź a klęknę)” został wykorzystany w latach późniejszych w niezależnym filmie dramatycznym Że życie ma sens (2001), w którym znalazły się jeszcze dwa utwory zespołu Kaliber 44. W 1998 roku ukazał się drugi album formacji pt. W 63 minuty dookoła świata znacznie odbiegający stylistycznie od debiutu[7]. Popularnością w kraju cieszył się pochodzący z wydawnictwa utwór „Film” notowany na listach przebojów Polskiego Radia Szczecin i Programu Trzeciego Polskiego Radia[8][9].

W 2000 roku ukazał się trzeci album Kalibra 44 zatytułowany 3:44. Jednym z popularniejszych utworów na płycie jest piosenka „Konfrontacje”, która szybko dotarła na listy przebojów Polskiego Radia, ustanawiając rekord obecności także na liście przebojów Radiostacji (ponad dwieście tygodni)[10][11]. Joka wraz z zespołem otrzymał nagrodę Fryderyka w kategorii „Album roku – rap/hip-hop” (3:44). Reedycja albumu z 2021 roku uplasowała się na 3. miejscu zestawienia OLiS[12]. Wkrótce potem Marten wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie spędził blisko trzy lata. 26 stycznia 2002 roku Michał Marten w Katowicach ożenił się z Karoliną Piszczek, plastyczką i fotomodelką. W podróż poślubną udali się do Nowego Jorku i Ustronia[13]. Po powrocie do ojczyzny sporadycznie koncertował wraz z AbradAbem. Występy te w mediach były anonsowane jako koncerty zespołu Kaliber 44, jednakże według AbradAba nie stanowiły one o jego reaktywacji[14]. Wystąpił także na wydanym w 2005 roku drugim albumie brata – AbradAba pt. Emisja spalin (2005) oraz niemal pięć lat później na albumie Lukatricks pt. Czarne złoto (2010)[15][16].

W 2012 roku Joka ponownie wystąpił gościnnie na płycie AbradAba zatytułowanej ExtraVertik[17]. Zwrotki rapera znalazły się w utworze „Moje demony”[17]. Natomiast pod koniec roku ukazał się album katowickiego rapera Miuosha – Prosto przed siebie z utworem „Reprezent” nagrany z udziałem Joki[18]. Rok później raper wziął udział w reaktywacji składu Kaliber 44[19]. Pierwszy występ zespołu odbył się na Open’er Festival, gdzie trio wystąpiło z udziałem instrumentalistów, tzw. „żywym zespołem”[19]. Równolegle działalność wznowił koncertowy skład towarzyszący K44 – Baku Baku Skład[20]. Zespół wydał swoją czwartą studyjną płytę, Ułamek tarcia, 2 marca 2016 roku. Płyta okazała się bestsellerem zajmując 1. miejsce na liście OLiS[21], uzyskując tym samym status płyty platynowej.

4 maja 2025 roku AbradAb poinformował w mediach społecznościowych o śmierci Joki[22].

Dyskografia

 Zobacz więcej w artykule Kaliber 44, w sekcji Dyskografia.
Występy gościnne
Album Rok Utwór Źródło
WSZ & CNE – Jeszcze raz 2005 „Baku baku potęga” (gościnnie: AbradAb, Joka, Gutek) [23]
AbradAb – Emisja spalin „Rap to nie zabawa już” (gościnnie: Joka, DJ Feel-X) [15]
Lukatricks – Czarne złoto 2010 „Trzeba wziąć” (gościnnie: Joka, Jajonasz, HST, Fokus) [16]
AbradAb – ExtraVertik 2012 „Moje demony” (gościnnie: Joka) [17]
Młody Grzech & Jakuza – Wielkie Joł zajafka kipi (mixtape) WSZ & CNE – „Baku baku potęga” (gościnnie: AbradAb, Joka, Gutek) [24]
Miuosh – Prosto przed siebie „Reprezent” (gościnnie: Joka) [18]
HST – Sen koszmarny 2014 „Przegląd” (gościnnie: Joka) [25]
WSZ, Filip Samo Siejka – Wszystko gra „Western” (gościnnie: Joka) [26]
Pih – Kino nocne „Przeszłość niemile widziana” (gościnnie: Joka, Buka) [27]
Miuosh, Jimek, NOSPR – 2015 2015 „Reprezent” (gościnnie: Joka) [28]
L.U.C., Rebel Babel Ensmble – Dialog I 2016 „Jak słowo daję” (gościnnie: Joka, Bisz, Promoe, Ńemy, Jan) [29]
G2e – Wciepy „Co Tam Robisz 2” (gościnnie: Joka) [30]
Mechanik – Bliskość 2020 „Samotny” (gościnnie: Joka) [31]

Filmy i programy TV

Tytuł Rok Uwagi Źródło
„Kielce – Czyli Polski Bronx”[a] 1995 film dokumentalny, reżyseria: Bogna Świątkowska, Marek Lamprecht [32]
„Poniedziałek” 1998 film fabularny, jako chłopak z samochodu, reżyseria: Witold Adamek [33]
„Kaliber 44” 1999 krótkometrażowy film dokumentalny, reżyseria: Aneta Chwalba, Michał Bebło [34]
„Rap Kanciapa” 2004 program telewizyjny typu talk-show [35]
„Kuba Wojewódzki” 2016 program telewizyjny typu talk-show, S27E04 [36]
„Dzień dobry TVN” 2023 poranny magazyn emitowany na antenie TVN [37]

Teledyski

 Zobacz więcej w artykule Kaliber 44, w sekcji Teledyski.
Tytuł Rok Reżyseria Album Źródło
AbradAb – „Rap to nie zabawa już” (gościnnie: Joka, DJ Feel-X) 2005 Kobas Laksa, Lak Gutt Emisja spalin [38]
Lukatricks – „Trzeba wziąć”/„Podaruj mi trochę słońca” (gościnnie: Joka, Jajonasz, HST, Fokus) 2010 — Czarne złoto [39]
Miuosh – „Reprezent” (gościnnie: Joka) 2012 Piotr Smoleński Prosto przed siebie [40]
Pih – „Przeszłość niemile widziana” (gościnnie: Joka, Buka) 2014 Evil Eye Studio Kino nocne [41]
„#Hot16Challenge” — — [42]
Miuosh, Jimek, NOSPR – „Represent” (gościnnie: Joka) 2015 CinematicArtists 2015 [43]
„Jak słowo daję” Jan Feat., Piotr Bartos, L.U.C. Dialog I [44]
G2e – „Co Tam Robisz 2” (gościnnie: Joka) 2016 BNT Wciepy [45]
Mechanik – „Samotny” (gościnnie: Joka) 2020 Ilustracja Plakat Obraz Bliskość [46]
„Hot16Challenge2” Ilustracja Plakat Obraz — [47]

Uwagi

  1. ↑ Podany rok 1995 odnosi się do okresu produkcji filmu. Oficjalna premiera obrazu powstałego na rzecz Telewizji Polskiej nigdy się nie odbyła. Projekt został odrzucony ze względu na liczne wulgaryzmy. W 2011 roku produkcja po wcześniejszym dopracowaniu technicznym przez Marka Lamprechta została upubliczniona w Internecie. Odbyło się to jednak bez wiedzy jego autorów.

Przypisy

  1. ↑ a b c Nie żyje Michał „Joka” Marten – ikona katowickiego rapu. portal.katowice.pl. [dostęp 2012-10-05]. (pol.).
  2. ↑ Michał "Joka" Marten nie żyje. Znany raper miał 47 lat [online], onet.pl [dostęp 2025-05-04].
  3. ↑ Radek Miszczak: Beaty, rymy, życie: leksykon muzyki hip-hop. Wydawn. Kurpisz S.A., 2005, s. 261. ISBN 978-83-89738-75-2.
  4. ↑ Nominowani i laureaci 2000. fryderyki.pl. [dostęp 2010-02-15]. (pol.).
  5. ↑ Najlepszy Polski Raper (numeracja 0-29). machina.pl. [dostęp 2011-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-15)]. (pol.).
  6. ↑ 20 najlepszych polskich raperów wszech czasów. porcys.com. [dostęp 2015-07-24]. (pol.).
  7. ↑ Dziubłowski Przemysław: Paktofonika: Magia Magika. muzyka.onet.pl, 2002-11-12. [dostęp 2011-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-16)]. (pol.).
  8. ↑ Archiwum Listy Przebojów Trójki. lp3.pl. [dostęp 2009-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-18)]. (pol.).
  9. ↑ Szczecińska Lista Przebojów – Statystyki dla wykonawcy Kaliber 44. radio.szczecin.pl. [dostęp 2011-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-13)]. (pol.).
  10. ↑ Archiwum Listy Przebojów Programu Trzeciego [online], web.archive.org, 3 lutego 2016 [dostęp 2024-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-03].
  11. ↑ SZCZECIŃSKA LISTA PRZEBOJÓW [online], archive.is, 13 stycznia 2013 [dostęp 2024-09-22].
  12. ↑ Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart [online], olis.onyx.pl [dostęp 2024-09-22].
  13. ↑ Andrzej Buda - HISTORIA KULTURY HIP-HOP W POLSCE 1977-2002 (str. 122, Akapit 7)
  14. ↑ Piotr Stelmach: Wywiad z Marcinem „AbradAbem” Martenem, część 3. youtube.com. [dostęp 2011-06-20]. (pol.).
  15. ↑ a b Abradab – „Emisja spalin”. hiphopedia.info. [dostęp 2011-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-04)]. (pol.).
  16. ↑ a b Lukatricks – „Czarne złoto”. hiphopedia.info. [dostęp 2011-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-06)]. (pol.).
  17. ↑ a b c Abradab – „ExtraVertik”. hiphopedia.info. [dostęp 2012-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-05)]. (pol.).
  18. ↑ a b Miuosh „Prosto przed siebie” – ruszyła przedsprzedaż!. glamrap.pl. [dostęp 2012-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-10)]. (pol.).
  19. ↑ a b Jędrzej Słodkowski: Legenda hip-hopu powraca. Nowa płyta Kalibra 44 za rok?. wyborcza.pl. [dostęp 2013-10-04]. (pol.).
  20. ↑ Wraca legenda hip-hopu. Joka i AbradAb zapowiadają koncerty Baku Baku Składu. kultura.gazeta.pl. [dostęp 2013-10-04]. (pol.).
  21. ↑ Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart [online], olis.onyx.pl [dostęp 2024-11-14].
  22. ↑ Michał "Joka" Marten nie żyje. Znany raper miał 47 lat [online], Onet [dostęp 2025-05-05] (pol.).
  23. ↑ WSZ & CNE – „Jeszcze Raz”. hiphopedia.info. [dostęp 2012-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-05)]. (pol.).
  24. ↑ Młody Grzech & Jakuza – „Wielkie Joł Zajafka Kipi”. hiphopedia.info. [dostęp 2012-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-30)]. (pol.).
  25. ↑ HST – „Sen koszmarny”. hiphopedia.info. [dostęp 2014-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-23)]. (pol.).
  26. ↑ WSZ – „Wszystko gra”. hiphopedia.info. [dostęp 2014-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-30)]. (pol.).
  27. ↑ Pih – „Kino nocne”. hiphopedia.info. [dostęp 2014-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-02)]. (pol.).
  28. ↑ Patrycja Czekała: Miuosh x Jimek x NOSPR – Bawełna Live. vaib.pl. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).
  29. ↑ L.U.C, Promoe, Jan Feat., Bisz, Joka i Ńemy – Jak słowo daję [teledysk]. muzyka.onet.pl, 2015-11-02. [dostęp 2018-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-28)]. (pol.).
  30. ↑ G2e/Joka/dj.SHW - Co Tam Robisz 2 (prod. MSA). G2e Gierapa 2016-12-30. [dostęp 2025-05-05].
  31. ↑ Samotny - Bartłomiej Mechanik Chyla ft JokaK44. Bartłomiej “Mechanik” Chyla 2020-07-25. [dostęp 2025-05-05].
  32. ↑ Kielce – Czyli Polski Bronx. filmweb.pl. [dostęp 2012-07-02]. (pol.).
  33. ↑ Michał Marten. filmpolski.pl. [dostęp 2012-10-05]. (pol.).
  34. ↑ https://www.youtube.com/watch?v=FQB77SR2vuw
  35. ↑ Kaliber 44 - Rap kanciapa 2004'. KlasykaPolskiegoRapu 2024-11-09. [dostęp 2024-11-19].
  36. ↑ Kuba Wojewódzki sezon 27 odcinek 4 - Mateusz Gessler / Kaliber 44 | Filmweb. [dostęp 2024-11-19].
  37. ↑ Kaliber 44 wspomina swoje początki. "Byliśmy dzieciakami" [online], dziendobry.tvn.pl, 31 grudnia 2023 [dostęp 2025-05-05].
  38. ↑ Zdjęcia z klipu AbraDaba pt. „Rap to nie zabawa już”. hip-hop.pl. [dostęp 2012-10-15]. (pol.).
  39. ↑ Lukatricks prezentuje Czarne złoto – „Trzeba wziąć” / „Podaruj mi trochę słońca”. hip-hop.pl. [dostęp 2010-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)]. (pol.).
  40. ↑ Miuosh feat. Joka – „Reprezent” – klip. cgm.pl. [dostęp 2012-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)]. (pol.).
  41. ↑ Pih feat. Joka, Buka – „Przeszłość niemile widziana” (prod. Pawbeats) [Official video]. youtube.com. [dostęp 2015-01-26]. (pol.).
  42. ↑ Mateusz Natali: Słoń, Joka, Pajac, Kobik, Kita, Igrekzet i Smooth Poet odpowiadają na „#Hot16Challenge”. popkiller.pl. [dostęp 2015-01-26]. (pol.).
  43. ↑ Krystian Krupiński: Miuosh x Jimek x NOSPR feat. Joka „Represent” – video. popkiller.pl. [dostęp 2015-06-23]. (pol.).
  44. ↑ L.U.C., BISZ, JOKA, PROMOE, ŃEMY FEAT. JAN (REBEL BABEL) - Jak słowo daję (official video). MaxFloRec TV 2015-10-27. [dostęp 2024-11-19].
  45. ↑ G2e/Joka/dj.SHW - Co Tam Robisz 2 (prod. MSA). G2e Gierapa 2016-12-30. [dostęp 2025-05-05].
  46. ↑ Samotny - Bartłomiej Mechanik Chyla ft JokaK44. Bartłomiej “Mechanik” Chyla 2020-07-25. [dostęp 2025-05-05].
  47. ↑ Joka K44 hot16challenge2. Miki Marten 2020-05-11. [dostęp 2025-05-05].

Bibliografia

Kaliber 44
Albumy studyjne
Single
Dema
Powiązane
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Joka&oldid=76730126”