Jump to content

Gwerdhour Suez

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Dowrgleudh Suez
Sort ship canal Edit this on Wikidata
Henwys dhyworth Suez Edit this on Wikidata
Ygeryans sodhogel 17 Du 1869 Edit this on Wikidata
Keskelmys gans Red Sea, Mor Kres Edit this on Wikidata
Doronieth
Konteth Suez Governorate Edit this on Wikidata
Gwlas Ejyp Edit this on Wikidata
A-ugh an mor 0 Meter Edit this on Wikidata
Kesordnogyon 30.705°N 32.3442°E Edit this on Wikidata
Hys 193.3 Edit this on Wikidata
Menystrys gans Suez Canal Authority Edit this on Wikidata
Map

Gwerdhour Suez (Arabek: قناة السويس, Qanā al-Suways, Frynkek: Le Canal de Suez) ew gwerdhour en Ejyp. Emava ow sevel dhe'n west a Gonna Tir Sinai. Y hes ew 163 km (101 mildir) ha'y les ew, lebma thew kulla, 200 m (656 tr). Ma ev owth ystydna tredh Port Said (Būr Sa'īd) war an Mor Kres, ha Suez (al-Suways) war an Mor Rudh. Derevys veu gen kowethyans frynkek. Derevel a dhallathas en 1859 ha gorfednas en 1869.

Gerys ew gorholyon rag viajya tredh Europa ha Asi en le mos oll an vor' a-dro dhe Afrika. Ma hebma owth erbysi termyn ha kunys. Derevys veu may halja Europeanyon viajya dhe hag a'n Mor Bras Eynda.

Mappa a'n Gwerdhour Suez en Sowsnek

Istori

[golegi | pennfenten]

En 1859, derevys veu an Gwerdhour Suez gen Ferdinand de Lesseps a'n Kowethyans Gwerrdhour Suez Ollvesek. An derevel a gemeras 10 bledhen. An kensa gorhel a viajyas dre'n gwerdhour 17 Du, 1869; Giuseppe Verdi a skrifas an opera a vri Aida rag an solempnita.

Possybyl o dhe dreusporth gwara a-dreus an bes en esya woja derevyans an gwerdhour. Esya o Europeanyon dhe viajya dhe Afrika est, hag n skon an radn na a'n bes o rewlys gen powyow europek. Breten Veur a assayas aga lettya, thera own dhe anjei nerth frynkek dhe voghhe en Mor Bras Eynda. Woja hedna Breten Veur a brenas kevrednow e'n kowethyans.

Sewenyans Gwerdhour Suez a gednerthas an Frynkyon dhe assaya derevel Gwerdhour Panama. Bettegens, na wrug anjei y worfedna. Gorfennys veu an Gwerdhour Panama woja henda gen kowethyans aral.

An gwerdhour o onan a'n chif gwelyow batel e'n Gwerryans Hwegh Dedh en 1967. Ma dhe lu senji kres an Kenedhlow Unys bos desedhys en Konna Tir Sinai a-dhia 1974, rag avoydya gwerryans aral. An gwerdhour a dhasygoras en 1975.

Ma a-dro dhe 15,000 a worholyon ow mos dre'n gwerdhour pub bledhen (14% a wara an bes). Pub gorhel a gebmer bys dhe 16 our rag tremena an gwerdhour. En 2015 radn gres an gwerdhour a veu efanys rag gara moy a worholyon mos dredho ha mos skaffa.

Lettys veu an gwerdhour rag radn a vis Meurth 2021 gen an 'Ever Given', lester kofednow.

Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.

Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.