Gwerdhour Suez
![]() | |
Sort |
ship canal ![]() |
---|---|
Henwys dhyworth |
Suez ![]() |
Ygeryans sodhogel |
17 Du 1869 ![]() |
Keskelmys gans |
Red Sea, Mor Kres ![]() |
Doronieth | |
Konteth |
Suez Governorate ![]() |
Gwlas |
Ejyp ![]() |
A-ugh an mor |
0 Meter ![]() |
Kesordnogyon |
30.705°N 32.3442°E ![]() |
Hys |
193.3 ![]() |
Menystrys gans |
Suez Canal Authority ![]() |
![]() | |
Gwerdhour Suez (Arabek: قناة السويس, Qanā al-Suways, Frynkek: Le Canal de Suez) ew gwerdhour en Ejyp. Emava ow sevel dhe'n west a Gonna Tir Sinai. Y hes ew 163 km (101 mildir) ha'y les ew, lebma thew kulla, 200 m (656 tr). Ma ev owth ystydna tredh Port Said (Būr Sa'īd) war an Mor Kres, ha Suez (al-Suways) war an Mor Rudh. Derevys veu gen kowethyans frynkek. Derevel a dhallathas en 1859 ha gorfednas en 1869.
Gerys ew gorholyon rag viajya tredh Europa ha Asi en le mos oll an vor' a-dro dhe Afrika. Ma hebma owth erbysi termyn ha kunys. Derevys veu may halja Europeanyon viajya dhe hag a'n Mor Bras Eynda.

Istori
[golegi | pennfenten]En 1859, derevys veu an Gwerdhour Suez gen Ferdinand de Lesseps a'n Kowethyans Gwerrdhour Suez Ollvesek. An derevel a gemeras 10 bledhen. An kensa gorhel a viajyas dre'n gwerdhour 17 Du, 1869; Giuseppe Verdi a skrifas an opera a vri Aida rag an solempnita.
Possybyl o dhe dreusporth gwara a-dreus an bes en esya woja derevyans an gwerdhour. Esya o Europeanyon dhe viajya dhe Afrika est, hag n skon an radn na a'n bes o rewlys gen powyow europek. Breten Veur a assayas aga lettya, thera own dhe anjei nerth frynkek dhe voghhe en Mor Bras Eynda. Woja hedna Breten Veur a brenas kevrednow e'n kowethyans.
Sewenyans Gwerdhour Suez a gednerthas an Frynkyon dhe assaya derevel Gwerdhour Panama. Bettegens, na wrug anjei y worfedna. Gorfennys veu an Gwerdhour Panama woja henda gen kowethyans aral.
An gwerdhour o onan a'n chif gwelyow batel e'n Gwerryans Hwegh Dedh en 1967. Ma dhe lu senji kres an Kenedhlow Unys bos desedhys en Konna Tir Sinai a-dhia 1974, rag avoydya gwerryans aral. An gwerdhour a dhasygoras en 1975.
Ma a-dro dhe 15,000 a worholyon ow mos dre'n gwerdhour pub bledhen (14% a wara an bes). Pub gorhel a gebmer bys dhe 16 our rag tremena an gwerdhour. En 2015 radn gres an gwerdhour a veu efanys rag gara moy a worholyon mos dredho ha mos skaffa.
Lettys veu an gwerdhour rag radn a vis Meurth 2021 gen an 'Ever Given', lester kofednow.
-
An dowrgleudh lettys gen an 'Ever Given'
-
Tank Israeli ow tremena an gwerdhour e'n Gwerryans Hwegh Dydh
-
Ygeryans an Gwerdhour en 1869
-
Skeusen loren a'n gwerdhour
![]() |
Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.