Kunstwerk (bouwkundig): verschil tussen versies
k paar wikilinks erbij |
+Nederland, onderhoud, vervanging. Beetje redactie. |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Bestand:The Falkirk Wheel - geograph.org.uk - 3398263.jpg|miniatuur|[[Falkirk-wiel]] in Schotland]] |
[[Bestand:The Falkirk Wheel - geograph.org.uk - 3398263.jpg|miniatuur|[[Falkirk-wiel]] in Schotland]] |
||
[[Bestand:Erasmusbrug, September 2019.jpg|miniatuur|[[Erasmusbrug]] in Rotterdam]] |
[[Bestand:Erasmusbrug, September 2019.jpg|miniatuur|[[Erasmusbrug]] in Rotterdam]] |
||
Een |
Een '''kunstwerk''' of [[civiele techniek|civiele]] constructie is, in [[bouwkunde|bouwkundige]] zin, een door mensenhanden gemaakt [[Gebouw|bouwwerk]] dat bewoning niet als hoofdfunctie heeft. De term wordt heden ten dage voorbehouden aan onderdelen van infrastructuur (waaronder [[verkeersinfrastructuur]] en [[waterbouwkunde]]). |
||
Bij de aanleg van [[spoorwegen]] wordt de term kunstwerk voornamelijk gereserveerd voor bijzondere constructies, vooral kruisingen met andere infrastructuur. Tijdens de aanleg moeten deze kunstwerken meestal veel eerder gestart worden dan de spoorlegging zelf om het hele project op tijd klaar te hebben. |
|||
== Voorbeelden == |
== Voorbeelden == |
||
| Regel 28: | Regel 30: | ||
In sommige landen worden kenmerkende bouwkundige kunstwerken auteursrechtelijk beschermd als [[Kunstwerk (artistiek)|artistiek kunstwerk]] van de architect en is reproductie, met bijvoorbeeld foto's, verboden zonder toestemming van de architect. |
In sommige landen worden kenmerkende bouwkundige kunstwerken auteursrechtelijk beschermd als [[Kunstwerk (artistiek)|artistiek kunstwerk]] van de architect en is reproductie, met bijvoorbeeld foto's, verboden zonder toestemming van de architect. |
||
== Nederland == |
|||
{{Navigatie verkeer}} |
|||
Anno 2025 telt [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]] 587 000 civiele constructies. Daaronder zijn 85 000 bruggen en viaducten,<ref name=":0">{{Cite web |url=https://www.ad.nl/binnenland/brug-met-instortingsgevaar-waarschuwt-niet-je-rijdt-er-gewoon-overheen-tot-het-misgaat~aefc0d29/ |title=Brug met instortingsgevaar waarschuwt niet: ‘Je rijdt er gewoon overheen tot het misgaat’ |last=Naaktgeboren |first=David Bremmer, Dennis |date=2025-04-19 |access-date=2025-04-19 |work=AD.nl}}</ref> die, evenals elders in [[West-Europa]], veelal gebouwd zijn in de jaren van [[wederopbouw]] na de [[Tweede Wereldoorlog]] en de periode van sterke groei in [[welvaart]] en [[Vervoer|mobiliteit]] daarna: de [[1950-1959|jaren vijftig]] tot [[1970-1979|zeventig]]. |
|||
De mobiliteit is daarna doorgegroeid en zowel [[Personenauto|personenauto's]] als [[Vrachtauto|vrachtauto's]] zijn veel zwaarder geworden, terwijl de bruggen en viaducten na zestig tot tachtig jaar aan het eind van hun levensduur zijn. Deskundigen wijzen daarom op een grote vervangingsopgave en risico's; een brug met instortingsgevaar waarschuwt niet: ''Je rijdt er gewoon overheen tot het misgaat''.<ref name=":0" /> |
|||
[[Rijkswaterstaat]] beheert vijf tot zeven procent van de kunstwerken, maar de meeste vallen onder [[Provincies van Nederland|provincies]], [[Nederlandse gemeente|gemeenten]] en [[Waterschap|waterschappen]]. Bij kleinere beheerders schiet de deskundigheid en kennis vaak tekort. Sinds in 2016 [[Haarscheur|haarscheurtjes]] ontdekt werden in de Gorinchemse [[Merwedebrug (Boven-Merwede)|Merwedebrug]] waarschuwen deskundigen voor toekomstige problemen. In alle bestuurslagen zijn de budgetten ontoereikend.<ref name=":0" />{{Navigatie verkeer}}{{Appendix|bron}} |
|||
[[Categorie:Verkeersinfrastructuur]] |
[[Categorie:Verkeersinfrastructuur]] |
||
[[Categorie:Kunstwerk (bouwkundig)| ]] |
[[Categorie:Kunstwerk (bouwkundig)| ]] |
||
Versie van 19 apr 2025 09:15
Een kunstwerk of civiele constructie is, in bouwkundige zin, een door mensenhanden gemaakt bouwwerk dat bewoning niet als hoofdfunctie heeft. De term wordt heden ten dage voorbehouden aan onderdelen van infrastructuur (waaronder verkeersinfrastructuur en waterbouwkunde).
Bij de aanleg van spoorwegen wordt de term kunstwerk voornamelijk gereserveerd voor bijzondere constructies, vooral kruisingen met andere infrastructuur. Tijdens de aanleg moeten deze kunstwerken meestal veel eerder gestart worden dan de spoorlegging zelf om het hele project op tijd klaar te hebben.
Voorbeelden
Auteursrecht
In sommige landen worden kenmerkende bouwkundige kunstwerken auteursrechtelijk beschermd als artistiek kunstwerk van de architect en is reproductie, met bijvoorbeeld foto's, verboden zonder toestemming van de architect.
Nederland
Anno 2025 telt Nederland 587 000 civiele constructies. Daaronder zijn 85 000 bruggen en viaducten,[1] die, evenals elders in West-Europa, veelal gebouwd zijn in de jaren van wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog en de periode van sterke groei in welvaart en mobiliteit daarna: de jaren vijftig tot zeventig.
De mobiliteit is daarna doorgegroeid en zowel personenauto's als vrachtauto's zijn veel zwaarder geworden, terwijl de bruggen en viaducten na zestig tot tachtig jaar aan het eind van hun levensduur zijn. Deskundigen wijzen daarom op een grote vervangingsopgave en risico's; een brug met instortingsgevaar waarschuwt niet: Je rijdt er gewoon overheen tot het misgaat.[1]
Rijkswaterstaat beheert vijf tot zeven procent van de kunstwerken, maar de meeste vallen onder provincies, gemeenten en waterschappen. Bij kleinere beheerders schiet de deskundigheid en kennis vaak tekort. Sinds in 2016 haarscheurtjes ontdekt werden in de Gorinchemse Merwedebrug waarschuwen deskundigen voor toekomstige problemen. In alle bestuurslagen zijn de budgetten ontoereikend.[1]
· 
· 
- ↑ a b c Naaktgeboren, David Bremmer, Dennis, Brug met instortingsgevaar waarschuwt niet: ‘Je rijdt er gewoon overheen tot het misgaat’. AD.nl (19 april 2025). Geraadpleegd op 19 april 2025.