Puszka (liturgia)

Puszka z Utrecht, XVIII w.

Puszka (łac. pyxis, z gr.) lub cyborium (od łac. ciborium) – w liturgii chrześcijańskiej naczynie na konsekrowane komunikanty.

Może mieć formę kielicha z wieczkiem, wówczas służy do przechowywania komunikantów i rozdzielania Komunii innym uczestnikom mszy. Puszka w takiej formie nazywana jest „cyborium” (l.mn. „cyboria”, z łac.).

Puszka może być także niewielkim naczyniem, w którym przenosi się kilka komunikantów (np. do chorych). Taka nazywana jest „pyksis” (od łac. pyxis).

Współczesne katolickie przepisy liturgiczne wymagają, by puszki wykonane były z trwałych i niekorodujących metali szlachetnych i by przynajmniej w swym wnętrzu były pozłacane. Dopuszczalne jest jednak stosowanie innych materiałów, które, w zależności od lokalnych obyczajów, uznawane są za trwałe i szlachetne (np. kość słoniowa).

Puszka, obok monstrancji, jest właściwym naczyniem przeznaczonym do adoracji Najświętszego Sakramentu.

Galeria

• 
  Cieszyn 2015
• 
  Małe cyborium z bursy, XX w.
• 
  Morbihan, XVIII w.
• 
  Utrecht, XIV w.
• 
  Trier
• 
  Trier
• 
  Cyborium czerwińskie, Płock
• 
  Warszawa, XVI w.
• 
  Sizun
• 
  Cyborium wykonane przez Zygmunta III Wazę
• 
  Neumarkt
• 
  Limoges, XIII w.
• 
  Paryż, XX w.

Zobacz też

• bursa
• pyksis

Bibliografia

• ABC chrześcijanina. Mały słownik, Sylwester Zalewski (red.), Warszawa 1999. ISBN 83-85762-95-7
• Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego. Kazimierz Dynarski (redaktor merytoryczny). Poznań: Pallottinum, 1986. ISBN 83-7014-040-8. Brak numerów stron w książce