Herlög
 |
Þessi grein inniheldur engar heimildir. Vinsamlegast hjálpaðu til við að bæta þessa grein með því að bæta við tilvísunum í áreiðanlegar heimildir. Efni sem ekki styðst við heimildir gæti verið fjarlægt. |
Herlög eru réttarfar sem komið er á í neyðartilvikum, yfirleitt með því að hátt settur herforingi er skipaður þjóðhöfðingi eða landstjóri og allt dómsvald, framkvæmdavald og löggjafarvald er fært til hans. Herlög taka gildi þegar þörf er á tímabundnum aðgerðum til að stjórn ríkis virki með eðlilegum hætti og hægt sé að tryggja öryggi borgaranna, til dæmis í stríði eða við hernám, eins og í Þýskalandi og Japan eftir ósigur þeirra í Síðari heimsstyrjöld. Herlög hafa líka tekið gildi þegar alvarlegar stjórnarkreppur eða óeirðir koma upp, til dæmis í kjölfar valdaráns, eins og í Taílandi 2006 og 2014, eða vegna pólitískra mótmæla, eins og í Póllandi 1981. Í einstaka tilvikum eru herlög sett í kjölfar náttúruhamfara þótt algengara sé að notast við neyðarlög í þeim tilvikum.
Herlög fela yfirleitt í sér afnám borgararéttinda, bann við samkomum og útgöngubann, og beitingu herréttar gagnvart almennum borgurum. Ekki er heimilt að beita herlögum á Íslandi þar sem landið er herlaust ríki, Alþingi getur hins vegar sett neyðarlög ef alvarlegar aðstæður koma upp.
