Yanawu Dunya yǝ faltǝ
| Subclass of | change  |
|---|---|
| Part of | environmental issue, meteorological phenomenon |
| Significant event | lawsuit |
| Has effect | effects of climate change, extinction event, economic impacts of climate change, climate apocalypse, climate migration |
| Studied by | climatology |
| Described at URL | http://servicios.infoleg.gob.ar/infolegInternet/anexos/240000-244999/242082/norma.htm, https://www.ipcc.ch |
| Has characteristic | climate change scenario, climate crisis |
| Handled, mitigated, or managed by | climate change mitigation, climate change adaptation, climate action, climate emergency declaration, politics of climate change |
| WordLift URL | http://data.thenextweb.com/tnw/entity/climate_change |
Yanawu Dunya yǝ faltǝ (Climate Change) də suronzən gəttəgə dunya bə mbeji—tərayin temperature dunya bə kuru shiye futu dunya be gəttəgə'wa. Faltə yanawu bə futu faraklan kuruson suronzən faltəwa dunya bə loktu kuruwu bə mbeji. Shi kǝrmagǝ kawudo dunya bedǝ kundo ambe shiga suwudin, taanasmaro alagǝwa cidin rǝpkata bə wartə ngawo zaman cidaramso ben.Fossil fuel faidatə-a, karaa kəlta-a, kuru cidawa barebe-a sanyiyarambe-adə gas greenhousebe sutuluyin.[5] Sandi gaswa anyi kawudo laa Dunyabe sutuluyin ngawo kəngalbe kawudo sətanaben, sami cidiyabedəga zəmzəmjin. Carbon dioxide, shi gas buro salakbe doni dunya gəttəgə suwudinmadə, nəmngəwunzə kashi 50% ro tərana tun zaman kawu zaman cidaramsoben səta saa miliyon kadaro turunyiro saadəna.[6] Futu yanawu dunyabe faltǝdǝ zaumaro kǝndaram lejin. Sahara sodə farakcin, amma kawudo-a konnu karaabe-adə ngəwujin.[7] Arctic lan gəttəgə nguwutəye banazəgə permafrost dəga yizəna, glaciers ye ngaworo kalaktə-a kuru kankara kuluwuye fulutə-a.[8] Kawudo ngəwudəye karwa zauro duno'a, fəram'a, kuru yanawu gade'a suwudin.[9] Faltə kəndaram kəla kauye-a, coral reefs-a, kuru Arctic-ayedəye jiliwa alagəwa kada na falro napsayin au baro walzayin.[10] Kasadəwa fuwun gəttəgə fulutəyedə kənasartəna yayi, awowa laadə karnuwa kadaro gozaa kozain. Suronzan kawudo kəmaduwube-a, kəmaduwu acidification-a kuru nəmngəwu kəmaduwube-a