Bârna
Bârna panèka spèktrum sè bâḍâ ḍâlem sonar samporna (abârna potè). Macem bârna èmagânna'aghi lanjhâng gelombang sonar kasebbhut. Mènangka conto, bârna bhiru anḍi' lanjhâng gelombang 460 nanomèter. Salaènna rowa, bârna dhâddhi sèttong parkara sè penting amarghâ aropa'aghi singkatan sè kowat ghâbây madâpa' maksod. Dhâddi, sèbâng bârna biyasana anḍi' artè sè èparcajâ bi' sakompolan orèng.
Bârna Sèlon
[beccè' | beccè' sombher]Bârna sèlon otabâ nètral arèya bârna sè èangghep ta' tamaso' ka pamanṭaan: bârna ḍhâsar, sèkundèr otabâna tèrsièr, polana pèra' kasèl ḍâri tèra' bân peṭṭeng, iyâ arèya:
- Potѐ ‘putih’
- Celleng ‘hitam’
Bân camporan ḍâri kaḍuwâna (ḍâri potè bi' celleng) iyâ arèya:
- Bu-abu, klabu ‘abu-abu’ (camporan ḍâri bârna celleng bân potè)
Bârna Ḍhâsar
[beccè' | beccè' sombher]Bâḍâ ḍuwâ' pamaddhângan kaangghuy ngartè'è bârna ḍhâsar:
- Sacara èlmo bhudhâjâ bân linguistik, Bârna ḍhâsar rèya bârna sè ta' amoasal ḍâri bhârâng, ta' anḍi' kontèks sè teptep bân èkennal lowas[1], otamana ètandhâi bi' ta' anḍi'na bunto' otabâ atribut (bârna toronan). È bhâsa Madhurâ bâdâ 6 bârna dhâsar bân 3 bârna non-dhâsar (Nurul Fadhilah 2020)[2], iyè arèya:
- Potѐ ‘putih’
- Celleng ‘hitam’
- Sokklat ‘cokelat’
- Mѐra ‘merah’
- Konèng ‘kuning’
- Bhiru ‘hijau’ (bhiru langngè' ‘biru’ èangghep tamaso' ḍâlem bhiru)
- bân bârna bennè-ḍhâsar, iyâ arèya
- Bhiru ‘hijau’
- Bungo, bhungu ‘ungu’
- Bu-abu, klabu ‘abu-abu’
- Sacara panalèktèghân nèoroscience bân Fisiologis, Bârna ḍhâsar rèya bârna sè arobâ embu' sè ngalahèraghi na-bârna salaènna, bâḍâ 3 bârna dhâsar[3], iyâ arèya:
- Mѐra ‘merah’
- Konèng ‘kuning’
- bhiru langngè' ‘biru’
Sèbâng bârna ḍhâsar è attas anḍi' cem-macem bârna toronan (bârna sè anḍi' bunto'). Bunto' sè cekka' è bârna ḍhâsar rowa ghâbây mabhidhâ spèktrum bârna sèttong moso sè laèn, napa polè è bhâsa Madhurâ bâḍâ nyama bârna ḍhâsar sè paḍâ. Mènangka conto, bhiru langngè' bân bhiru dâun.
Bârna Sèkundèr
[beccè' | beccè' sombher]Bârna sèkundèr arèya arobâ bârna sè èkasèlaghi ḍâri camporan duwâ' bârna ḍhâsar, samara:
- bhiru (ḍâun) (camporan ḍâri bârna bhiru bân konèng)
Bârna Tèrsièr
[beccè' | beccè' sombher]Bârna sèkundèr arèya arobâ bârna sè èkasèlaghi ḍâri manoro' bârna sèkundèr ḍâlem panyamporan bârnana, samara:
- Drâgem ‘merah tua’ (‘merah sawo’) (camporan bârna mèra bân sokklat towa)
Nyama Bârna Kalabân Leksikon Tasèpat
[beccè' | beccè' sombher]Na-bârna samarè rèya, ta' kappra sacara lowas èangghuyaghi bi' orèng Madhurâ sanaossa èangghânè mènangka bâgiyân ḍâri kaskâjâ bhâsa Madhurâ:
- Abhâng ‘merah terang’
- Jhingghâ ‘jingga, oranye’
- Ennyat ‘pink, dadu’
- Keḍḍhung ‘biru’
- Blâu ‘biru’
- Èjhu ‘hijau’
- Jâmbon ‘pink keunguan’
- Bungu ‘ungu’
- Sokklat, cokklat ‘cokelat’
- Drâgem ‘merah tua’ (‘merah sawo’)
- Tolar ‘biru dongker pucat’
- Bân èn-laènna
Arèya kateddhiân sabhâb na-bârna rèya sè ru-bhuruân èkaalo', marana oca' "blâu" sè amoasal ḍâri nyama produk, otabâna pangangghuyânna sè ambu è bâ-bhâbâ magânna marana korang lowas bân ratana pangaro pangangghuyyâ otamana lèbât pamerdhiân.
Galèri
[beccè' | beccè' sombher]-
Cokklat, nyènar, konèng bân mira -
Bâlâu, sokklat, mira, bhiru, bâlâu bân sabut -
Mira, potè, celleng, bhiru bân sabut -
Celleng bân mira -
Bhiru bân mira -
Selaka, konèng, sokklat, selaka, celleng, ochre, nyènar, dark red, crimson, klabu bân bâlâu -
Nyènar, potè, bhiru, bâlâu bân mira -
Nyènar, sokklat, mira, bhiru, konèng bân shades -
Buntstifte. -
Farbige streifen. -
-
Longghui jhughân
[beccè' | beccè' sombher]Sombher
[beccè' | beccè' sombher]- ↑ Berlin, Brent; Kay, Paul (1969). Basic Color Terms: Their Universality and Evolution. Berkeley: University of California Press.
- ↑ Cèṭa'an:Cite thesis
- ↑ Helmholtz, Hermann von (1867). Handbuch der physiologischen Optik. Translated by James P. C. Southall. Leipzig: Leopold Voss.
{{cite book}}: Unknown parameter|trans_publisher=ignored (help); Unknown parameter|trans_title=ignored (|trans-title=suggested) (help); Unknown parameter|trans_year=ignored (help)