Andrzej Rzewuski

Andrzej Rzewuski

„Abrek”, „Fok”, „Hańcza”, „Przemysław”, „Reja”, „Wojmir”, „Zagończyk”

podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia	31 października 1895 Aszchabad, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	20 maja 1946 Poznań
Przebieg służby
Lata służby	ok. 1914–1945
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie Armia Krajowa Wielkopolska Samodzielna Grupa Ochotnicza Warta
Jednostki	25 Pułk Artylerii Lekkiej
Stanowiska	dowódca dywizjonu artylerii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa Wojna polsko-bolszewicka Kampania wrześniowa działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Odznaczenia

Andrzej Rzewuski ps. „Abrek”, „Fok”, „Hańcza”, „Przemysław”, „Reja”, „Wojmir”, „Zagończyk” (ur. 19 października^?/31 października 1895 w Aszchabadzie, zm. 20 maja 1946 w Poznaniu) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, oficer Armii Krajowej i powojennego podziemia niepodległościowego.

Życiorys

Urodził się 31 października 1895 w Aszchabadzie w rodzinie Stefana Rzewuskiego i Weroniki. W czasie I wojny światowej służył w armii rosyjskiej, z której zdezerterował. Wstąpił do Wojska Polskiego i brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W okresie międzywojennym służył m.in. w 4 pułku artylerii ciężkiej i 10 pułku artylerii polowej. W latach 1926–1932 był wykładowcą w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu. W latach 1938–1939 dowodził III dywizjonem 25 pułku artylerii lekkiej w Kaliszu.

Brał udział w wojnie obronnej 1939 W okresie okupacji działał w AK, uczestniczył w powstaniu warszawskim. W grudniu 1944 mianowany komendantem Okręgu AK Poznań. W lutym 1945 dowodził oddziałem AK w walkach o Cytadelę w Poznaniu.

W maju 1945 przekształcił struktury AK w WSGO Warta, którą następnie dowodził. 15 listopada 1945 roku formalnie rozwiązał WSGO Warta i ukrywał się. 26 listopada 1945 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu. W trakcie pobytu w areszcie poddany ciężkiemu śledztwu. Podejmował próby samobójcze, z których trzecia okazała się skuteczna.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
• Medal Wojska
• Srebrny Krzyż Zasługi (18 marca 1932)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Bibliografia

• Waldemar Handke, Wielkopolska niezłomna. Żołnierze WSGO „Warta” 1945–1946, Warszawa: Capital Sp. z o.o., 2014, ISBN 978-83-64037-62-7, s. 355–356.