Wikipedia:Houptsyte/34

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia!
D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 31.128 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Helvetischi Religioo

Under Helvetische Religioo werdet di religiöse Aasichte und Brüüch bischribe, wo bi de haidnische Helvetier verbraitet gsii sind. Do vo Helvetier sicher erst abem erste vorchristliche Joorhundert (Spoot-Latène D2) gredt werde cha, ghöret älteri Fund nöd dezue.

Di religiööse Aasichte vo de Helvetier sind grundsätzli die gliiche gsii, wie bi de andere gallische Stämem au, si hend au öppe die gliiche Gotthaite vereert, zum Tail aber underemen andere Name und d Kultbrüüch hend sich chuum underschide. D Zügnis öber di helvetischi Religioo sind spärlich. Direkti literarischi Zügnis us de Antiki betreffet nu di keltischi Religioo im allgimaine, so as d Archäologii die maiste Zügnis för di helvetischi Religioo im Speziifische bringt. Dezue ghööret röömerzittlichi Inschrifte uf Objekt, wo a gwüssne Gotthaite gwidmet wore sind. Doch seget die i de Regle nünt öber de Kult und nu wenig öber s Wese vo de agruefne Gotthaite uus. Uusgrabni Hailigtümer, Temple und Deponierige vo Opfergoobe chönet nöd immer aidüütig erchlärt werde. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

... dàss s Elsàss, àls Nochber, a Üsstellung-Pavillon uf dr Landesgartenschau Nèiburg àm Rhii 2022 ghàà hàt?
... dass der Buure-Tabak syt em Drissgjährige Chrieg z Euroba about wird?
... ass d Irène Schweizer zue dr Grinder*ne vum europäische Free Jazz zellt?
... dass Elegtromotorè hüt großflächig in Maschinnè, Automatè, Roboter, Spillzüüg, Huushaltsgrät, Elegtronikgrät, Fahrzüüg, Rasèmaajer, Krän usw. ygsetzt wörrèd?
... dàss dr Joseph Fritsch mìt 7 Joohra ìm Verain AS Fauteuil z’ Mìlhüüsa ààfànga hàt Handbike fààhra?
... dass de Zwäck vo der Associazione Augusta am Aafang hauptsächli dèè gsy isch, das mer hät wele s Walsertüütsch vo Issime, d Éischemtöitschu, am Läbe bhalte?

Alemannischa Nochrichte:

24. April 2025:
Welthits auf Schweizerdeutsch (SRF)
23. April 2025:
Ein ganz spezielles Problem im Freiburger Spital: der Sensler Dialekt (medinside.ch)
18. April 2025:
Mit diesen Ansagen auf Schwäbisch klingt das Amtsdeutsch viel besser (Schwäbische Zeitung)
17. April 2025:
Ein Ferrari ist auch nur ein Schmied (SRF)
16. April 2025:
Die Sängerin Melanie Malou bekennt: «Mundart ist für mich einfach ‹Herz auf den Tisch›» (wundo.ch)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

10. Mai

1760: Dr alemannisch Dichter Johann Peter Hebel chunnt uf d Wält.
1774: Mit em Dod vu syym Großvater Ludwig XV. wird syy Änkel Ludwig XVI. (Bild) Chenig vu Frankrych.
1871: Dr Fride vu Frankfurt macht em Dytsch-Franzesische Chrieg e Änd. Frankrych mueß s Elsass un Dail vu Lothringe an s Dytsch Rych abdrätte.
1886: Dr Schwyzer Theolog Karl Barth chunnt uf d Wält.